Schrap wilsrechten niet meteen
Vader is weduwnaar en heeft een nieuwe vlam. De nalatenschap van moeder is op grond van de wettelijke verdeling geheel op vader overgegaan de kinderen hebben daarvoor destijds een vordering op vader gekregen. Er komt al gauw een uitnodiging voor een feestje: vader gaat een geregistreerd partnerschap aan met zijn nieuwe vlam. Er zijn wel partnerschapsvoorwaarden gemaakt, maar al vrij snel komt een nieuw testament van vader ter sprake. De notaris adviseert om de wilsrechten van de kinderen, zoals opgenomen in BW 4:19-22, geheel te schrappen. Vader gaat daarin mee en het testament wordt getekend. Wat betekent dat voor de kinderen als vader daarna als eerste overlijdt?
Wilsrechten zijn bedoeld om kinderen waarvan een of beide ouders zijn vooroverleden, enige zekerheid te geven dat zij hun erfdeel uiteindelijk ook daadwerkelijk zullen verwerven. Wat is namelijk het geval? Ook al heeft vader huwelijks- of partnerschapsvoorwaarden opgemaakt, dan nog is bij zijn overlijden de wettelijke verdeling van toepassing. Tenzij dit in het testament anders is geregeld. Het gehele vermogen van vader gaat dan van rechtswege over op stiefmoeder. Het erfdeel van hun moeder kunnen de kinderen dan opeisen, maar het erfdeel van vader nog niet. De kinderen verkrijgen dan een vordering op stiefmoeder, die pas na haar overlijden opeisbaar is.
Effect schrappen wilsrechten
Zonder nadere voorzieningen zou stiefmoeder dat vermogen dus geheel kunnen verteren of kunnen schenken aan haar eigen kinderen, zodat vaders kinderen uiteindelijk niets ontvangen. Om te voorkomen dat stiefmoeder niet het gehele vermogen opmaakt, hebben de kinderen wilsrechten. Dit houdt in dat stiefmoeder op verzoek van haar stiefkinderen zaken in bloot eigendom aan hen moet overdragen, onder verrekening met de kindsdelen van vader die stiefmoeder nog schuldig is. Neemt vader in zijn testament zijn nieuwe partner op en schrapt hij de wilsrechten ten behoeve van zijn kinderen, dan vervallen deze uiteraard. Het hangt dan af van de bereidwilligheid en het uitgavenpatroon van stiefmoeder of zij hun kindsdeel nog ontvangen. In de praktijk zien we steeds vaker dat deze wilsrechten worden uitgesloten in testamenten waarbij sprake is van een nieuwe partner. Dit kan de positie van de kinderen lastig maken.
Tip
Heeft je cliënt een testament waarin de wilsrechten zijn geschrapt of overweegt hij of zij om dit te doen? Ga dan na of dit een bewuste keuze is en of je cliënt de gevolgen daarvan kan overzien.