Ongehuwde partner van moeder krijgt automatisch gezag
Elk jaar worden er zo’n 75.000 kinderen buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren. Wanneer ouders niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap met elkaar zijn aangegaan, is op dat moment alleen de moeder die het kind heeft gebaard automatisch de juridische ouder van het kind. De ongehuwde of de niet-geregistreerde partner kan het (ongeboren) kind vervolgens met toestemming van de moeder laten erkennen bij de gemeente. Daarmee krijgt deze partner echter niet automatisch het gezag.
De partner moet het gezag samen met de moeder aanvragen. Maar in de praktijk blijkt dat de partner zich vaak niet realiseert dat hij/zij met de erkenning niet óók het gezag heeft verkregen. Als de moeder komt te overlijden, of als de relatie stuk loopt, kan dit tot vervelende situaties leiden. De partner rest dan niets anders dan een procedure bij de rechtbank om zo het gezag te krijgen.
Koppeling erkenning en gezag
Om aan deze ongewenste effecten een eind te maken, heeft de Tweede Kamer eind 2020 het wetsvoorstel ‘erkenning en gezag’ aangenomen. Daarin wordt het onderscheid tussen gehuwde en ongehuwde ouders voor de gevolgen van erkenning opgeheven. De ongehuwde partner van de moeder krijgt hierdoor automatisch ook het gezag als hij of zij het kind erkent. De KNB en de Vereniging voor Mediators in het Notariaat (VMN) hadden geadviseerd de automatische koppeling van erkenning en gezag te beperken tot stellen met een notarieel samenlevingscontract. Dit advies is echter niet overgenomen.
Let op: er zijn een paar uitzonderingen op het automatisch krijgen van het gezag. Bijvoorbeeld als een of beide ouders onbevoegd zijn tot gezag of als de moeder en erkenner in een notariële akte of bij de ambtenaar van de burgerlijke stand verklaren dat het gezag alleen door de moeder wordt uitgeoefend. De Eerste Kamer moet zich nog wel uitspreken over dit wetsvoorstel.