Plaatsvervulling (2) hoe werkt dat eigenlijk?
In de vorige EFP-fiscasus behandelden we de juridische gevolgen van plaatsvervulling. Deze keer gaan we de fiscale gevolgen nader bespreken. We zagen dat als een kind is vooroverleden en zelf kinderen had, onder omstandigheden de laatstgenoemde kinderen bij plaatsvervulling het kindsdeel van de overleden ouder kunnen erven. Is er geen testament, dan is dit altijd het geval. Is er wel een testament, dan is dit alleen het geval als dit in het testament goed is geregeld. Kijken we naar de fiscale gevolgen, dan is met name de vraag interessant of de kleinkinderen ook het tarief en de vrijstellingen van de overleden ouder overnemen. Hoe werkt dat?
De kleinkinderen nemen het tarief en de vrijstelling van de overleden ouder niet over. Zij nemen juridisch wel de plaats in van de overleden ouder, maar worden zelfstandig belast. Dat kan zowel positief als negatief uitwerken voor de verschuldigde erfbelasting.
Voorbeeld 1
Opa overlijdt en laat € 600.000 na. Hij had drie dochters, waarvan er een is vooroverleden. Deze dochter had zelf een zoon. De kleinzoon erft bij plaatsvervulling € 200.000 van opa. Na aftrek van de kleinkindvrijstelling van € 20.371 wordt het verschil bij hem belast tegen deels 18% en deels 36%. In totaal betaalt hij aan erfbelasting € 42.482. Zijn moeder zou slechts € 23.601 hebben betaald.
Voorbeeld 2
Oma overlijdt en laat enkel twee kleinkinderen na. Hun vader, enigst kind, is vooroverleden.
De nalatenschap van oma bedraagt € 50.000. De kleinkinderen betalen ieder 18% over
(€ 25.000 – € 20.371) ofwel € 833. Hun vader zou 10% over (€ 50.000 – € 20.371) ofwel € 2.963 hebben betaald.