Het levenstestament: een bijzondere volmacht
Als iemand een testament maakt, wordt daarin geregeld wie de nalatenschap mag afwikkelen en wie de erfgenamen en eventuele legatarissen zijn. Een testament treedt pas in werking na overlijden. In een levenstestament of volmacht regelt iemand wie zijn of haar belangen mag behartigen wanneer hij of zij daar zelf niet meer toe in staat is. Een levenstestament regelt wat bij leven moet gebeuren en is dus een ander document dan het gewone testament. Het is een volmacht die uit voorzorg wordt gemaakt: pas als iemand zelf (bijvoorbeeld als gevolg van dementie) zijn of haar zaken niet meer kan behartigen, biedt deze volmacht een oplossing.
Een levenstestament bestaat meestal uit twee volmachten: een voor de zakelijke (financiële) belangen en een voor de medische en persoonlijke belangen. De volmachtgever wijst een vertrouwenspersoon aan die namens hem of haar mag handelen en geeft aan welke wensen daarbij gerespecteerd moeten worden. Ook wordt aangegeven wanneer de volmacht ingaat en aan wie de gevolmachtigde rekening en verantwoording moet afleggen. De zakelijk gevolmachtigde kan een andere persoon zijn dan de medisch gevolmachtigde.
Taken vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon kan worden belast met het regelen van de dagelijkse financiële zaken en belastingzaken en instructies geven over verkoop van de woning als de volmachtgever daar zelf niet meer kan blijven wonen. Ook kan hij specifieke wensen kenbaar maken rondom opname in een zorginstelling en met artsen overleggen over behandelingen. Het al dan niet voortzetten van schenkingen is eveneens een onderwerp voor de vertrouwenspersoon.
Direct ingaande volmacht?
De volmachtgever kan de volmacht direct laten ingaan of bepalen dat dit pas gebeurt nadat een arts hem of haar wilsonbekwaam heeft verklaard. Het opstellen van een volmacht is in beginsel vormvrij, maar het vastleggen ervan in een notariële akte heeft meerwaarde: de notaris moet namelijk vaststellen dat degene die de volmacht afgeeft, wilsbekwaam is. Die controle is er niet bij een onderhandse volmacht. Een levenstestament blijft altijd geldig, maar kan tussentijds worden aangepast of ingetrokken. De notaris kan het levenstestament laten inschrijven in het Centraal levenstestamentenregister.