Onderneming en Recht

Kan dwangsom voorwaarde tot zekerheidsstelling versterken?

Een rechtbank kan een vonnis ‘uitvoerbaar bij voorraad’ verklaren. De tenuitvoerlegging van het vonnis kan dan niet worden geschorst als een partij in hoger beroep gaat. Aan deze uitvoerbaarverklaring kan de rechtbank de voorwaarde verbinden dat de ‘winnende’ partij een tot een door de rechtbank te bepalen bedrag als zekerheid stelt. Zo komt de in het ongelijk gestelde partij niet met lege handen te staan indien zij in een later stadium alsnog gelijk krijgt. In een dergelijk geval is het vonnis pas uitvoerbaar bij voorraad indien aan de voorwaarde van zekerheid is voldaan. Kan deze voorwaarde worden versterkt met een dwangsom?

Het opleggen van een dwangsom is slechts mogelijk bij een hoofdveroordeling, zo oordeelde de Hoge Raad in een recent arrest. Daaruit volgt dat het moet gaan om een uitspraak waarbij de rechtbank een van de partijen beveelt om iets te doen of iets juist níet te doen. Kan de rechtbank nu ook een dwangsom opleggen voor het geval er niet wordt voldaan aan de voorwaarde tot zekerheidsstelling? Om die vraag te beantwoorden, zal moeten worden geoordeeld of deze voorwaarde kwalificeert als een hoofdveroordeling.

Let op
De voorwaarde tot zekerheidsstelling is geen bevel om zekerheid te stellen. De voorwaarde heeft evenmin het karakter van een verbod om tot tenuitvoerlegging over te gaan zonder zekerheid te stellen. Is er geen zekerheid gesteld en ga je het vonnis al uitvoeren? Dan is het enige gevolg daarvan dat de tenuitvoerlegging wordt geschorst indien er een gewoon rechtsmiddel, zoals hoger beroep, tegen het vonnis wordt ingesteld. De voorwaarde kwalificeert daarom niet als een hoofdveroordeling.