Rechtsbescherming bij invorderingskwesties wordt beter

Wanneer je cliënt financieel in zwaar weer zit en moeite heeft met het betalen van belastingaanslagen, kun je een verzoek om uitstel van betaling of kwijtschelding indienen bij de ontvanger van de Belastingdienst. Sinds corona hebben veel ondernemers hiermee te maken gehad en het is nog altijd zeer actueel. De belangrijkste regels hiervoor zijn te vinden in artikel 25 en 26 Invorderingswet 1990, de Leidraad Invordering 2008 en in de Instructie Invordering en Belastingdeurwaarders. Als de ontvanger het verzoek afwijst, kan daartegen alleen zogenoemd administratief beroep worden ingesteld bij de directeur van de ontvanger (artikel 24 Uitvoeringsregeling Iw 1990).
De directeur krijgt dan jouw beroep met een advies van de ontvanger die het verzoek heeft afgewezen, en beoordeelt of de beslissing terecht en op de juiste gronden is genomen. Vindt de directeur dat de beslissing terecht is genomen, dan houdt het op. Je cliënt heeft op dit moment dan geen enkel rechtsmiddel om dat besluit door een rechter te laten toetsen. Dat is qua rechtsbescherming natuurlijk geen ideale situatie. In de praktijk blijkt ook wel dat de administratiefberoepsprocedure alleen in uitzonderlijke gevallen leidt tot het terugnemen of herzien van de beslissing van de ontvanger. Daarom is (overigens al bij de Fiscale vereenvoudigingswet 2017) een wijziging in de Invorderingswet aangenomen, die nu per 1 januari 2027 van kracht gaat worden.
Wat verandert er?
De ontvanger beslist voortaan op verzoeken om uitstel van betaling of kwijtschelding bij een voor bezwaar vatbare beschikking. Daardoor kun je vervolgens op dezelfde manier bezwaar maken tegen zo’n beschikking als tegen een aanslag. Dus bij afwijzing van het bezwaar wordt de fiscale rechter bevoegd, die het besluit met een objectieve blik zal toetsen. De huidige administratiefberoepsprocedure wordt dus vervangen door een reguliere bezwaar- en beroepsprocedure. Dit is absoluut een goede ontwikkeling voor de rechtsbescherming van de belastingschuldige, maar heeft natuurlijk ook nadelen. Zo zul je voor een gerechtelijke procedure vaker een wat duurdere adviseur in de arm moeten nemen om je winstkansen te verhogen. Voor een belastingschuldige die toch al in financieel zwaar weer zit, is dat extra vervelend. Ook duurt het vanwege capaciteitsproblemen erg lang voordat een zaak voorkomt bij de rechter. Dat wordt natuurlijk niet beter als er ineens nog veel meer zaken bij komen; de onzekerheid voor de belastingschuldigen duurt daardoor nog langer.
Maar de verwachting bestaat ook dat de ontvanger in de bezwaarprocedure tot een zorgvuldigere toetsing zal komen en verzoeken van belastingschuldigen minder snel en makkelijk zal afwijzen door invoering van de beroepsmogelijkheid. Dat betekent overall toch een enorme winst voor veel belastingschuldigen.
Tip
Invorderingskwesties vallen vaak buiten de normale scope van de adviseur. Ben jij – of is je cliënt – in een discussie verzeild geraakt met de ontvanger? Weet dan dat wij over kennis en ervaring beschikken om mee te denken over een oplossing.